Kto będzie sędziował tegoroczny finał Ligi Mistrzów? Z pewnością odpadają Niemcy i Anglicy, ponieważ w finale zagrają Bayern Monachium i Chelsea Londyn.
UEFA prawie na pewno nie będzie też brała pod uwagę sędziów, którzy już prowadzili finał tych rozgrywek, czyli odpada również Węgier Viktor Kassai, który prowadził ubiegłoroczny finał Barcelona – Manchester Utd i tegoroczny półfinał Real – Bayern, oraz nie będzie brany pod uwagę finalista sprzed dwóch lat (Bayern Monachium – Inter Mediolan) Howard Webb, którego i tak trzeba skreślić z listy kandydatów z powodu Chelsea. Pozostali sędziowie, którzy należą do grupy sędziów UEFA nazywanej Elite, nie prowadzili jeszcze finału Ligi Mistrzów – wszyscy poprzednicy Webba i Kassai’ego już zakończyli karierę sędziowską.
Kto zatem zostaje? Od lat 1999-2000, gdy finały LM sędziowali kolejno po sobie Pierlugi Collina (Manchester Utd. – Bayern) i Stefano Braschi (Real Madryt – Valencia), ani jednego finału LM nie sędziowali Włosi, więc wśród kandydatów do tegorocznego z pewnością należy upatrywać przede wszystkim Nicolę Rizzoliego, nominowanego już przez UEFA na Euro 2012 i kandydującego do występu w Mundialu 2014, jak również Gianlucę Rocchiego, wyznaczonego przez FIFA na Igrzyska Olimpijskie w Londynie i także kandydującego do udziału w Mundialu 2014. Obaj w tym sezonie prowadzili po cztery mecze w Lidze Mistrzów. O jeden mecz więcej sędziował Paolo Tagliavento, ale świadczy to zarówno o wysokiej formie tego Włocha, jak i ewentualnie o tym, że – to jego rodacy byli oszczędzani przez UEFA na najbardziej prestiżowy mecz klubowy w Europie.
W tym sezonie najwięcej meczów w Lidze Mistrzów – po sześć – prowadzili dotychczas Niemiec Felix Brych i Szwed Jonas Eriksson. Ten pierwszy, jak już wiemy, szans na finał nie ma, ale Eriksson – wręcz przeciwnie. Ostatnim Szwedem, który sędziował najważniejszy mecz klubowy w Europie, był Erik Fredriksson, jeden z najlepszych sędziów świata w latach 80. W 1984 roku prowadził on finał Roma – Liverpool. Eriksson również jest sędzią powołanym na Euro 2012, co ewidentnie świadczy o tym, że Komisja Sędziowska UEFA zalicza go do ścisłej europejskiej czołówki.
Tak więc wśród uczestników mistrzostw Europy w Polsce i na Ukrainie możemy szukać pozostałych faworytów do finału Ligi Mistrzów. W tej grupie duże szanse wydaje się mieć Holender Bjorn Kuipers – choćby w nagrodę za odważnie podyktowane dwa rzuty karne w niedawnym meczu Barcelona – Milan, a także dlatego, że ostatnim holenderskim sędzią, który prowadził taki mecz, dawno temu był Dick Jol, a było to w 2001 roku (Bayern – Valencia).
Jeszcze dłużej finału mistrzów nie prowadził żaden Francuz – ostatnim był mój przyjaciel Michel Vautrot, który sędziował słynny finał Steaua Bukareszt – Barcelona w 1986 roku. A najwyżej obecnie notowanym w Europie francuskim arbitrem jest Stephane Lannoy. Podobne szanse jak on ma chyba Szkot Craig Thomson, którego rodak John Mowatt prowadził finał Real Madryt – Eintracht Frankfurt (7:3!) w 1960 roku.
Nie możemy zapominać o Hiszpanach, którzy zbiorowo uważani byli w poprzednich latach przez ekspertów za najlepszych sędziów na świecie. Tak więc należy wymienić tutaj bliskiego mi osobiście Alberto Undiano Mallenco, który sędziował m.in. Mundial w RPA czy ostatnie Gran Derbi Barcelona – Real Madryt, oraz wyznaczonego na Euro 2012 Carlosa Velasco Carballo. Za Hiszpanami, podobnie jak za Włochami czy w innych latach za Anglikami, przemawia kryterium siły klubów z ich krajów (często grają w finałach) – UEFA bierze czasem pod uwagę fakt, gdy w finale „wyjątkowo” nie gra drużyna z któregoś z tych krajów, bo tym samym jest to okazja (czasem rzadka) do wyznaczenia i docenienia sędziego z danego kraju. Nie przekreśla natomiast szans Hiszpanów fakt, że całkiem niedawno, bo w roku 2005, finał Milan – Liverpool sędziował Manuel Mejuto Gonzalez. Wystarczy sobie przypomnieć, jak rok po roku finały sędziowali Włosi…
Wobec powyższego byłoby chyba małą niespodzianką, gdyby do prowadzenia finału zostali wyznaczeni Słoweniec Damir Skomina albo Portugalczyk Pedro Proenca czy Turek Cuneyt Cakir, jednak wszyscy z nich będą obecni na Euro 2012, więc i finał Ligi Mistrzów nie jest poza ich zasięgiem. Tylko raz, w 1980 roku, finał (Nottingham Forest – Hamburger SV) sędziował Portugalczyk – legendarny Antonio Garrido. Słoweńcy i Turcy tego zaszczytu nie dostąpili dotychczas nigdy, podobnie jak Polacy. Słowieniec i Turek mogą się tego doczekać w tym roku lub w najbliższych latach – polscy główni na razie marzą o debiucie w rozgrywkach grupowych Ligi Mistrzów.
A może jednak Kassai? Raczej nie. Ostatnim sędzią, który drugi raz sędziował finał tych rozgrywek, był… Węgier Karoly Palotai, arbiter meczów Bayern – St. Etienne w 1976 roku i Liverpool – Real Madryt w 1981. Przed nim podobnej sztuki dokonali Włoch Concetto Lo Bello (Manchester Utd – Benfica w 1968 i Feyenoord – Celtic w 1970) oraz jeszcze wcześniej Szwajcar Gottfried Dienst (Benfica – Barcelona w 1961 i Inter – Benfica w 1965) i Holender Leo Horn (Real Madryt – Fiorentina w 1957 i Benfica – Real Madryt w 1962). Tak więc od ponad 30 lat nikt nie doczekał się drugiego finału rozgrywek mistrzów – tym samym oznacza to, że w całej historii Ligi Mistrzów tego honoru nie dostąpił jeszcze nikt.
I tutaj gwoli jasności potrzebny jest krótki rys historyczny. Przez wiele lat rozgrywki, których pierwsza edycja odbyła się w sezonie 1955/1956, toczyły się systemem pucharowym (przegrywający dwumecz odpada) pod nazwą Puchar Europy Mistrzów Krajowych (European Champion Clubs’ Cup). Faktycznie do tych rozgrywek byli dopuszczani tylko mistrzowie i czasami obrońcy pucharu, czyli zwycięzcy poprzedniej edycji PEMK. System rozgrywek z pucharowego na pucharowo-grupowy (pucharowo-ligowy) zmienił się począwszy od sezonu 1991/1992, a od sezonu 1992/1993 UEFA zrezygnowała z dotychczasowej nazwy rozgrywek i wprowadziła nową: Liga Mistrzów (Champions League).
I jeszcze informacja dla tych, którzy lubią typować i wygrywać nagrody. Sędziego tegorocznego finału Ligi Mistrzów można typować na stronie www.sedziapilkarski.pl. Tamże znajduje się pełna lista sędziów-finalistów Pucharu Europy Mistrzów Krajowych i Ligi Mistrzów.
zrodlo; Rafal Rostowski.